C2H5OH Tác Dụng Với Na Hiểu Về Phản Ứng Và Ứng Dụng Thực Tiễn

Phản ứng giữa rượu etylic (C2H5OH) và natri (Na) là một ví dụ điển hình của phản ứng thế. Trong phản ứng này, natri thay thế hydro trong nhóm hydroxyl của rượu để tạo ra natri etylat (C2H5ONa) và khí hydro (H2). Phương trình phản ứng cụ thể như sau:

\[
2C_2H_5OH + 2Na \rightarrow 2C_2H_5ONa + H_2 \uparrow
\]

Điều kiện phản ứng

• Phản ứng xảy ra ở điều kiện thường.
• Natri phải ở dạng tinh khiết và khô ráo.

Hiện tượng nhận biết

• Có khí không màu (khí hydro) thoát ra.
• Natri tan dần trong rượu etylic.

Ứng dụng của Ancol Etylic (C2H5OH)

• Trong công nghiệp:
  • Làm dung môi trong ngành công nghiệp nước hoa, dược phẩm, mỹ phẩm, in ấn, sơn, dệt may, v.v.
  • Sử dụng làm nhiên liệu cồn trong nhiều quy trình sản xuất công nghiệp.
  • Nguyên liệu sản xuất các hợp chất hữu cơ khác như axit axetic, este, v.v.
• Trong y tế:
  • Sử dụng để chống vi sinh vật và vi khuẩn.
  • Sản xuất thuốc ngủ nhờ khả năng gây mê và gây buồn ngủ.
  • Khử trùng các thiết bị, dụng cụ và vết thương nhờ tính sát khuẩn cao của cồn ở nồng độ 70-90%.
• Trong mỹ phẩm:
  • Cồn béo được sử dụng để cân bằng độ ẩm, làm mềm mịn da.
  • Cồn khô giúp chống khuẩn và khử trùng, phù hợp cho da nhờn.

Bài tập vận dụng liên quan

1. Công thức phân tử của ancol dạng C4H10O có bao nhiêu công thức cấu tạo khác nhau?
   • A. 1
   • B. 2
   • C. 3
   • D. 4
2. Để đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol ancol có công thức CnH2n+1OH thì cần 10,08 lít khí oxi (đktc). Công thức phân tử của ancol là:
   • A. CH3OH
   • B. C2H5OH
   • C. C3H7OH
   • D. C4H9OH
3. Từ Ancol etylic người ta có thể điều chế được sản phẩm nào sau đây?
   • A. Axit axetic
   • B. Cao su tổng hợp
   • C. Etyl axetat
   • D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Hy vọng thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phản ứng giữa C2H5OH và Na, cũng như các ứng dụng và bài tập liên quan đến ancol etylic.

Phản ứng giữa ethanol (C₂H₅OH) và natri (Na) là một phản ứng hóa học thú vị, tạo ra natri ethoxide (C₂H₅ONa) và khí hydro (H₂). Dưới đây là chi tiết về phản ứng này:

Phương trình hóa học

Phương trình hóa học của phản ứng như sau:

$$\text{2C}_2\text{H}_5\text{OH} + \text{2Na} \rightarrow \text{2C}_2\text{H}_5\text{ONa} + \text{H}_2↑$$

Chi tiết các bước thực hiện phản ứng

1. Chuẩn bị dụng cụ và hóa chất:
   • Ống nghiệm
   • Kẹp ống nghiệm
   • Rượu etylic (C₂H₅OH)
   • Mẫu natri kim loại (Na)
2. Thực hiện phản ứng:
   • Đổ một lượng nhỏ rượu etylic vào ống nghiệm.
   • Dùng kẹp để thả một mẫu natri vào ống nghiệm chứa rượu etylic.
3. Quan sát hiện tượng:
   • Mẫu natri sẽ bắt đầu phản ứng, tạo ra bọt khí không màu (khí hydro) và tan dần.
4. Kết thúc phản ứng:
   • Sau khi natri tan hết, dung dịch trong ống nghiệm sẽ chứa natri ethoxide (C₂H₅ONa).

Ứng dụng của phản ứng

Phản ứng giữa C₂H₅OH và Na được sử dụng trong nhiều ứng dụng thực tiễn, bao gồm:

• Tổng hợp các hợp chất hữu cơ: Natri ethoxide là một chất xúc tác và chất phản ứng quan trọng trong tổng hợp hữu cơ.
• Trong công nghiệp dược phẩm: Natri ethoxide được sử dụng trong quá trình tổng hợp nhiều loại dược phẩm.

An toàn và lưu ý

Khi thực hiện phản ứng này, cần lưu ý các điểm sau:

• Thực hiện phản ứng trong phòng thí nghiệm có trang bị hệ thống thông gió tốt.
• Đeo kính bảo hộ và găng tay khi làm việc với natri và rượu etylic.
• Tránh xa nguồn lửa vì khí hydro sinh ra dễ cháy.

1. Bài tập cơ bản

1. Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa C2H5OH và Na:

   \[2 \text{C}_2\text{H}_5\text{OH} + 2 \text{Na} \rightarrow 2 \text{C}_2\text{H}_5\text{ONa} + \text{H}_2 \uparrow\]

2. Hiện tượng quan sát được khi cho Na vào C2H5OH:

   Cho một mẫu natri vào ống nghiệm đựng rượu etylic. Hiện tượng quan sát được là có bọt khí không màu thoát ra và natri tan dần.

3. Viết công thức phân tử của rượu no, đơn chức, mạch hở:

   Đặt công thức phân tử của rượu no, đơn chức, mạch hở là \(\text{C}_n\text{H}_{2n+1}\text{OH}\). Công thức phân tử của etanol là \(\text{C}_2\text{H}_5\text{OH}\).

2. Bài tập nâng cao

1. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol etanol cần bao nhiêu lít khí O2 (đktc):

   Phương trình hóa học: \[\text{C}_2\text{H}_5\text{OH} + 3 \text{O}_2 \rightarrow 2 \text{CO}_2 + 3 \text{H}_2\text{O}\]

   Số mol O2 cần thiết: \(0,1 \times 3 = 0,3 \text{ mol}\)

   Thể tích O2 cần thiết: \(0,3 \times 22,4 = 6,72 \text{ lít}\)

2. Chuỗi phản ứng sau:

   \(\text{A} \rightarrow \text{C}_2\text{H}_5\text{OH} \rightarrow \text{B} \rightarrow \text{CH}_3\text{COONa} \rightarrow \text{C} \rightarrow \text{C}_2\text{H}_2\)

   Chất A, B, C lần lượt là:

   • \(\text{A} = \text{C}_6\text{H}_{12}\text{O}_6\)
   • \(\text{B} = \text{CH}_3\text{COOH}\)
   • \(\text{C} = \text{CH}_4\)

3. Điều chế C2H5OH từ glucozơ:

   Phương trình hóa học: \[\text{C}_6\text{H}_{12}\text{O}_6 \rightarrow 2 \text{C}_2\text{H}_5\text{OH} + 2 \text{CO}_2\]

Khi sử dụng C2H5OH (ethanol), cần chú ý một số điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

1. An toàn trong sử dụng

• Tránh xa nguồn lửa và tia lửa: Ethanol là chất dễ cháy, do đó cần tránh sử dụng gần nguồn lửa hoặc các thiết bị phát ra tia lửa.
• Sử dụng trong môi trường thông thoáng: Hơi ethanol có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe khi hít phải, nên cần sử dụng trong không gian thông thoáng để tránh hít phải quá nhiều.
• Đeo bảo hộ: Khi làm việc với ethanol, nên đeo khẩu trang và găng tay để tránh tiếp xúc trực tiếp với da và hít phải hơi ethanol.

2. Tác động đến sức khỏe

Việc sử dụng ethanol có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được sử dụng đúng cách:

• Hít phải: Hít phải hơi ethanol có thể gây kích ứng đường hô hấp, chóng mặt, buồn nôn.
• Tiếp xúc qua da: Ethanol có thể gây khô da, kích ứng hoặc dị ứng. Nên rửa sạch ngay khi tiếp xúc trực tiếp.
• Nuốt phải: Nuốt phải ethanol có thể gây ngộ độc, biểu hiện như buồn nôn, nôn mửa, và thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Trong trường hợp này, cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức.

3. Xử lý khi xảy ra sự cố

Khi gặp sự cố liên quan đến ethanol, cần xử lý như sau:

• Cháy nổ: Trong trường hợp cháy, không dùng nước để dập lửa mà sử dụng bột chữa cháy, bọt CO2, hoặc phun sương để dập lửa.
• Tiếp xúc với mắt: Nếu ethanol dính vào mắt, cần rửa ngay bằng nước sạch và đến cơ sở y tế nếu cần thiết.
• Ngộ độc qua đường tiêu hóa: Không cố gây nôn, uống nước lọc và đến ngay cơ sở y tế gần nhất.

Tuân thủ các lưu ý trên sẽ giúp sử dụng ethanol một cách an toàn và hiệu quả, tránh được những nguy hiểm không đáng có.