Giải thích ý nghĩa thành ngữ Tự lực cánh sinh nói về đạo lý nào

Theo đó, “tự lực” hiểu một cách đơn giản chính là làm bất cứ việc gì cũng tự bằng sức của mình, khả năng bản thân có, không nhờ cậy, ỷ lại vào người khác. Còn “cánh sinh” ảm chỉ việc sinh trưởng - phát triển bản thân, trong câu thành ngữ mang ý nghĩa là tạo lập đời sống và phát triển.

Như vậy, cả câu thành ngữ “tự lực cánh sinh” có nghĩa là dựa vào chính sức lực và năng lực của mình để giải quyết những vấn đề khó khăn trong cuộc sống, kinh tế… Tự lao động bằng bàn tay và trí tuệ để tạo cho mình một điều kiện sống và phát triển mà không cần sự giúp đỡ của bất kỳ ai.

2. Câu nói “tự lực cánh sinh” nói đến điều gì?

“Tự lực cánh sinh” chính là câu thành ngữ nói về tính tự chủ - một trong những đức tính tốt đẹp cần có ở mỗi người.

Xã hội mà chúng ta đang sống luôn có những chuẩn mực để mỗi cá nhân tự hoàn thiện bản thân. Và với câu “tự lực cánh sinh”, cha ông ta hy vọng các thế hệ mai sau hãy phát huy tính tự chủ, tự lực, cần cù lao động để xây dựng tương lai. Bởi rõ ràng, nếu chúng ta không tự mình lao động sẽ chẳng có được bất kỳ thành quả nào. Ngược lại, khi biết cần cù lao động, chúng ta sẽ gặt hái được những thành công ngoài mong đợi.

Từ xưa đến nay, đã có rất nhiều minh chứng cho thấy tinh thần tự lực tự cường mang lại nhiều giá trị tích cực. Chẳng phải chỉ với chính bàn tay và ý chí vượt khó vươn lên mà Mai An Tiêm (Sự tích Quả dưa hấu) đã tạo dựng cuộc sống ngoài đảo hoang hay sao?!

Thông qua câu chuyện Mai An Tiêm tự lực cánh sinh, gầy dựng sự nghiệp từ chính sức lực của mình đã trở thành một hình tượng sống cao đẹp cho các thế hệ nối tiếp về đức tính tự lực, cần cù, vượt khó và lòng dũng cảm.

Ý chí tự lực cánh sinh của Mai An Tiêm trong sự tích Quả dưa hấu đã trở thành tượng sống cao đẹp để nhiều người học tập

Rõ ràng, ý chí tự lực cánh sinh luôn tồn tại trong suy nghĩ mỗi người dân qua các giai đoạn lịch sử, trở thành niềm tự hào của người nông dân như câu nói “bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu”. Giống như một lời khẳng định mọi sự cố gắng ở hiện tại sẽ giúp ta gặt hái được thành quả ở tương lai.

Đặc biệt, tinh thần tự chủ, tự lực tự cường và cần cù lao động của dân tộc ta một lần nữa được khẳng định hùng hồn trong những năm cả nước cùng hiệp lực đồng lòng chống giặc ngoại xâm.

Xem thêm:
20 câu ca dao tục ngữ về tự lập, tự chủ
30 bài thơ về sự cố gắng trong công việc và cuộc sống
Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ "Hữu thân hữu khổ" dạy ta điều gì trong cuộc sống?

3. Tại sao người trẻ cần phải biết sống “tự lực cánh sinh”?

Thế hệ trẻ ngày nay không chỉ học hỏi tinh thần tự lực tự cường của lớp người đi trước mà càng phải nâng cao hơn nữa tinh thần ấy. Bởi vì khi chúng ta hiểu và sống tự lực tự cánh sinh, chúng ta sẽ:

3.1 Nhận ra được giá trị của bản thân

Của cải vật chất chỉ là những vật ngoài thân. Chỉ có những phẩm chất cao quý từ trong chính con người mình mới là thứ mang lại giá trị cao nhất, đáng để người đời nể phục.

Khi bạn biết cách tự lực cánh sinh, tự lập trong cuộc sống, bạn sẽ nhận ra được những ưu điểm, nhược điểm của bản thân. Hiểu được chính con người mình sẽ giúp bạn ngày càng trưởng thành và cải thiện được cuộc sống.

3.2 Có được những mối quan hệ tốt với gia đình, bạn bè

Chúng ta đều mong muốn được mọi người công nhận khả năng, nhất là với những người thân yêu và bạn bè thân thiết. Học cách sống tự lập, tự chủ bạn phải lo liệu, xoay chuyển mọi thứ. Tuy nhiên, đứng trước những rắc rối mà bạn vẫn làm chủ được và tạo nên kết quả tốt thì không chỉ bạn vui mừng mà cả những người thân yêu cũng sẽ rất tự hào và hãnh diện.

Đặc biệt, chính quá trình học cách tự lực cánh sinh và tự lập sẽ giúp bạn thấy rõ được bản thân đã nỗ lực như thế nào.

Tự lực cánh sinh giúp bạn trưởng thành hơn mỗi ngày

3.3 Học được cách trưởng thành

Khi bạn quyết định rời xa sự bảo bọc của gia đình để tìm cho mình một hướng đi riêng, đấy chính là lúc bạn đã ý thức được việc bạn cần trưởng thành và mong muốn được trưởng thành. Điều đó cũng giúp bạn học được cách sống có trách nhiệm hơn. Đương nhiên, khi chỉ có một mình bạn sẽ phải học tự lực cánh sinh và nó chính là nền tảng để giúp bạn trở nên quyết đoán và nhanh nhạy hơn trong mọi vấn đề.

Hơn thế, tự lực cánh sinh là một lối sống khá thú vị, bởi nó có thể giúp bạn kiểm soát được cảm xúc, không gian riêng của bản thân. Khi ở cùng gia đình, mọi việc hầu như là do cha mẹ sắp xếp, quyết định. Thế nhưng, khi bạn sống một mình, bạn sẽ bắt đầu tự làm lấy mọi thứ, điều này sẽ giúp bạn trưởng thành hơn.

4. Những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ đồng nghĩa với “tự lực cánh sinh”

Vì được đúc kết từ chính kinh nghiệm sống nên tất cả nhưng câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao thường ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa sâu sắc. Do đó, ngoài câu “tự lực cánh sinh” thì còn rất nhiều câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ khác nói về tinh thần tự lực của con người chẳng hạn như:

1. Tay trắng làm nên sự nghiệp.
2. Tay làm hàm nhai.
3. Sống bằng sức mình.
4. Mình làm mình hưởng.
5. Của biếu là của lo, của cho là của nợ
6. Bàn tay ta làm nên tất cả
   Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
   (Hoàng Trung Thông)

Như vậy, qua thời gian và những đúc kết từ kinh nghiệm sống quý giá của cuộc đời, cha ông ta đã để lại cho thế hệ sau một câu nói vô cùng ý nghĩa, đó là sống phải biết “tự lực cánh sinh”. Không có thành quả nào có thể bền vững mãi nếu không được tạo ra bằng chính bàn tay, khối óc của mình. Và hơn hết, muốn ngày sau sung sướng thì hiện tại phải biết tự lực cánh sinh, siêng năng lao động.

Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet